Als we het hebben over het  gebroken en samengesteld gezin, is het van belang dat we ons realiseren dat we dat doen vanuit de positie van het kind. Door het vanuit hun perspectief te benaderen, ontstaat er meer inzicht in de dynamiek die er plaatsvindt.

Samengestelde gezinnen kunnen ontstaan na scheiding, na overlijden van een ouder, na adoptie en na bevruchting door een ander dan de zorgouder. In 2010 ging dat in Nederland om bijna 200.000 gezinnen. Uit onderzoek blijkt dat van de nieuwe relaties, 60% stuk loopt. Alleen al uit deze cijfers blijkt de kwetsbaarheid en complexiteit van samengestelde gezinnen en hun kinderen.

Biologische ouders als de spiegels van de bron

Elk kind komt voort uit de versmelting van de zaadcel van de vader en de eicel van de moeder. De biologische ouders en de daarbij horende familiesystemen blijven in het hele leven belangrijk voor ieder mens.

Voor de nieuwe ouders en de biologische ouders is het van belang om dit altijd ruimte te geven. Het is dan ook belangrijk dat gescheiden ouders van de kinderen als ouders met elkaar om kunnen gaan. Dit blijven ze immers voor hun hele leven. Vanuit het oogpunt van de kinderen zijn zij de spiegels van hun bronnen. Door de ouders samen te zien – al is het maar 1 keer per jaar – hebben kinderen de mogelijkheid om te zien uit welke twee mensen ze zijn voortgekomen.

Ook na het overlijden van één van de ouders is het belangrijk om het kind, afgestemd op de leeftijd, te vertellen over wie die ouder was en welke betekenis die had voor de nog levende ouder. Daarbij is het goed om de kinderen te vertellen over de goede tijd die er was. Gezamenlijke foto’s van vroeger zijn voor de kinderen belangrijk. Voor het kind is het belangrijk dat de overleden ouder altijd een plek blijft behouden in het nieuwe gezin.

De rol van de grootouders

Grootouders kunnen van grote betekenis zijn voor de spiegeling van de kinderen uit de gebroken gezinnen. Zij vormen de 4 bronnen waar het kind, via de ouders, uit is voortgekomen. Voor de kinderen is het van belang dat de grootouders niet meegaan in de eventuele rancune en de verbroken verbinding van hun gescheiden kinderen. Voor de kleinkinderen is het fijn als de vier grootouders, indien ze nog in leven zijn, van tijd tot tijd samenkomen, het liefst met de kleinkinderen erbij. Als er grootouders overleden zijn, is het wederom belangrijk dat de andere grootouders en/of de ouders de overledenen de juiste plek geven.

In samengestelde gezinnen is het essentieel dat de ouder en de stiefouder veel energie in hun nieuwe relatie steken. Deze relatie moet, meer dan normaal, tegen een “stootje” kunnen. Dat betekent regelmatig tijd voor elkaar vrijmaken en een gezamenlijk perspectief creëren.

De grootouders (incl. de ouders van de nieuwe partner) kunnen daarin een rol spelen door liefde te uiten naar elkaar, zodat het nieuwe stel gemakkelijker hun liefde kan leven.  Door het samenbrengen van alle grootouders met de ouders van de nieuwe partner ontstaat er een nieuwe bedding voor de kinderen en kleinkinderen in het samengesteld gezin.

Voor de kinderen is het goed te weten dat er altijd perspectief is in de liefde, vanuit de nieuwe partners, met een nieuwe stabiliteit en geborgenheid, wat de kinderen een veilig gevoel en hernieuwd vertrouwen geeft in een liefdesrelatie.

Zelf aan de slag

Tijdens een lezing of workshop en in de therapie is het doel om meer bewustzijn en erkenning te creëren rondom de complexiteit  van het samengesteld gezin. Door dit vernieuwde bewustzijn en de oefeningen, komt er meer rust in het hele systeem. Ook wordt er gewerkt aan meer balans in het systeem, zodat iedereen optimaal kan leven binnen de complexiteit van de nieuwe situatie.